وی در مورد سابقه و اهداف مركز طبع و نشر قرآن كريم اظهار كرد: بعد از پيروزی انقلاب اسلامی توجه ويژه‌ای به مباحث كتابت، چاپ و نشر قرآن كريم شده و اين موضوع رونق گرفته است؛ در اين بين، موضوع رسم‌الخط، اعم از ويژگی‌های چاپ و علامت‌گذاری‌هايی كه در چاپ قرآن‌های جمهوری اسلامی به كار گرفته می‌شود، همواره جزء دغدغه مسئولان فرهنگی كشور و در رأس مسئولان، رهبر معظم انقلاب بوده است.
وی با اشاره به رسم‌الخط‌های مختلف قرآن كريم گفت: رسم‌الخط‌هايی كه در كشور مورد استفاده قرار می‌گرفته، رسم‌الخط‌های مختلف و گوناگونی، از جمله رسم‌الخط‌های مرسوم در كشورهای عربی و يا رسم‌الخط‌های قديمی ايران، رايج بوده است.
سرابی ادامه داد: به منظور سامان‌دهی اين موضوع و انتخاب يك رسم‌الخط واحد برای طبع و نشر قرآن كريم، كه هم قابل عرضه در سطح جهان اسلام و هم از جهت سادگی و سهولت، در امر آموزش كاربردی باشد، مركز طبع و نشر قرآن كريم با تدبير رهبر معظم انقلاب، از اوايل دهه هفتاد شروع به فعاليت كرده است.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهروی اسلامی ايران با بيان اينكه اين مركز سه هدف را دنبال می‌كند، رسم‌الخط قرآن كريم را اولين هدف اين مركز عنوان كرد و افزود: علمای كشورهای مختلف اسلامی، قائل هستند كه رسم‌الخط قرآن كريم ويژه و خاص است و تابع قوانين و ضوابط املاء امروز زبان عربی نيست، بلكه همان قوانين كهن زبان عربی را شامل می‌شود.
وی خاطرنشان كرد: علمای جهان اسلام بر اين اساس به اين نكته قائل هستند كه برای حفظ قرآن كريم از هرگونه تحريف و تغييری از همان روش و املای هزار و چهارصد سال پيش كه در مورد قرآن كريم ذكر شده، حفظ شود؛ اين مورد در دانش كتابت قرآن، «رسم‌المصحف» گفته می‌شود.
سرابی اظهار كرد: در مركز طبع و نشر قرآن كريم در مورد اين موضوع و بحث التزام به رسم كهن، تحقيقات و مطالعات وسيعی توسط گروهی از اساتيد برجسته كتابت قرآن انجام شد و نهايتاً با گزارشات مكرری كه به محضر رهبر معظم انقلاب ارسال شد و همچنين استفتائات و سؤالاتی كه از مراجع عظام تقليد و علمای بزرگ جهان اسلام صورت گرفت، بنا بر اين شد كه قرآن جمهوری اسلامی، ملتزم به رسم ويژه قرآن كريم بشود.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ايران تصريح كرد: البته در اين التزام امكان قدری نوآوری وجود دارد؛ چرا كه كتاب‌هايی كه به كتب مرجع در رسم‌الخط قرآن كريم معروف است، اقوال مختلفی را بيان می‌كنند و به همين دليل محققان می‌توانند با استناد به يكی از اين اقوال، رسم آسان‌تر و مناسب‌تر را انتخاب كنند كه اين اتفاق در رسم‌الخط قرآن جمهوری اسلامی ايران اتفاق افتاده است.
سرابی محور دوم فعاليت‌های مركز طبع و نشر قرآن كريم را بحث علامت‌گذاری و اعراب‌گذاری قرآن كريم عنوان كرد و افزود: با مطالعاتی كه در اين زمينه صورت گرفته است، هيچ يك از علمای جهان اسلام قائل به توقيفی بودن اين علامت‌گذاری‌ها نشده‌اند و اين علائم می‌تواند تابع نيازها و ضروريات هر ملتی از ملل اسلامی باشند.
وی خاطرنشان كرد: با توجه به اين اصل، علائم غيرضروری از قرآن كريم حذف شده است؛ به عنوان مثال اگر در واژه «قال»، «الف» وجود دارد، از گذاشتن الف مقصوره در كنار الف كامل خودداری كرده‌ايم، چرا كه در زبان فارسی نيازی به اين الف نيست.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ايران با بيان اينكه با آزمايشی كه در بين دانش‌آموزان صورت گرفت، آموزش قرآن با علائم كم‌تر راحت‌تر صورت گرفت، گفت: در اكثر كتاب‌های آموزشی كه در آموزش و پرورش در اختيار دانش‌آموزان قرار گرفته، علائم كمكی غيرضروری حذف شده است.
سرابی در پاسخ به اين سؤال كه با توجه به رسم‌الخط‌های مختلف در جامعه، مخصوصاً با علامت‌گذاری‌های مختلف، آيا مركز طبع و نشر قرآن كريم توانسته رسم‌الخط‌های قديمی را با نشر رسم‌الخط‌های جديد كنار بزند يا خير، گفت: اين مركز در ارتباط با فراگير كردن اين رسم‌الخط فعاليت‌های زياد و مژثری انجام داده است كه از جمله قريب به هشت ميليون جلد از اين رسم‌الخط برای گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه چاپ و منتشر شده كه به ترويج اين نوع نگارش قرآن كمك كرده است، اما سياست اين مركز اين‌گونه نبوده كه ساير رسم‌الخط‌ها را از سطح جامعه و از دست ناشران حذف كنيم، بلكه هدف اين بوده كه اين رسم‌الخط با سهولتی كه در امر آموزش و خواندن قرآن ايجاد می‌كند، خود به خود ترويج شود.
وی همچنين تأكيد كرد: با توجه به سياست جمهوری اسلامی در تبعيت از رسم‌المصحف، به مراجع ذی‌ربط اين نكته ابلاغ شده كه از كتابت قرآن كريم كه ملتزم به به رسم‌المصحف نباشد، جلوگيری كنند؛ در همين زمينه مركز طبع و نشر قرآن كريم آماده است تا خدمات فنی و علمی در اختيار كاتبانی قرار دهد كه مايل به كتابت قرآن كريم هستند تا طبق اين رسم، كتابت صورت گيرد و انعكاس اين موضوع در خارج از كشور اين‌گونه نباشد كه قرآن در جمهوری اسلامی با قرآن در ممالك ديگر تفاوت دارد.
سرابی با اشاره به حذف علائم غير ضروری از قرآن كريم جمهوری اسلامی خاطرنشان كرد: اين علامت‌گذاری برای سهولت آموزش در كشور صورت می‌گيرد؛ قرآن‌هايی كه برای خارج از كشور ارسال خواهد شد، به تبع نياز زبانی آن ملت، علامت‌گذاری می‌شود و ممكن است اين علامت‌گذاری برای ساير ملل متفاوت ارائه شود.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ايران در ادامه سخنان خود به توجه اين مركز به بحث خوشنويسی قرآن اشاره كرد و گفت: تاكنون قرآن‌‌ها با قلم‌های رايانه‌ای حروف‌چينی و چاپ می‌شد كه البته اين قلم‌ها نيز هنری هستند و از قلم نسخ عربی و نسخ فارسی كه از كاتب شهير ايرانی، استاد «نی‌ريزی»، گرفته شده، اقباس می‌شود.
وی اظهار كرد: با مطالعاتی كه صورت گرفت، به اين نتيجه رسيديم كه جمهوری اسلامی تاكنون كتابت‌های زيادی از خوشنويسان ايرانی نداشته است و عمده دليل آن، اين بود كه در اواخر دوره قاجار و پهلوی، كتابت قرآن مورد بی‌مهری قرار گرفته است، در صورتی كه در دوره‌های گذشته كاتبان بزرگی در ايران مطرح بوده‌اند.
سرابی ادامه داد: برای اينكه اين نقيصه جبران شود، لازم بود كه جمهوری اسلامی در ارتباط با امر خوشنويسی قرآن سرمايه‌گذاری كند و توجه ويژه‌ای هم در جهت آموزش خوشنويسان و كاتبان قرآن و هم در حمايت از آن‌ها داشته باشد.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ايران با اشاره به پيگيری‌های اين مركز در اين خصوص و تأسيس مركز «دارالكتابه»، گفت: در اين مدت با بسياری از خوشنويسان و اساتيد اين حوزه مذاكره و گفت‌وگوهايی صورت گرفت كه نهايتاً به اين نتيجه رسيديم كه برای تحقق اين امر و ترويج فرهنگ كتابت قرآن، يك مركز تخصصی بايد فعاليت داشته باشد، كه تأسيس «دارالكتابه» با اين هدف صورت گرفت.
وی با بيان اينكه هم‌زمان با افتتاح اين مركز، اولين نشست تخصصی كتابت قرآن برگزار شد، در اين خصوص گفت: اين نشست با حضور كاتبان برجسته قرآن، مخصوصاً كاتبان جوان و اساتيد اين فن و يكی از اساتيد كتابت قرآن سوريه انجام شد.
وی افزود: حدود 50 نفر از 20 استان در اين نشست صميمی حضور داشتند كه به بيان دغدغه‌ها و مشكلاتشان پرداختند و نيز با ويژگی كتابت قرآن جمهوری اسلامی و حمايت‌هايی كه می‌تواند از آن‌ها صورت گيرد، آشنا شدند؛ همچنين در كنار اساتيد بزرگ خوشنويسی به مشق و كتابت پرداختند.
وی همچنين برگزاری نمايشگاهی از آثار استاد «محمدالقاضی»، خوشنويس و كاتب مصری و برگزاری كارگاه‌های آموزشی توسط اين استاد در نشست تخصصی كتابت قرآن اشاره كرد و گفت: اين كارگاه‌ها مورد استقبال حاضران واقع شد.
سرابی اظهار كرد: اميدواريم با فعال شدن «دارالكتابه» و حمايت دستگاه‌های ذی‌ربط، از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان اوقاف و امور خيريه و سازمان تبليغات اسلامی، اين مركز به اهداف خودش، كه در واقع ترويج كتابت قرآن، نه تنها در بين خوشنويسان، بلكه در بين آحاد مردم است، برسد.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ايران همچنين در مورد رسم‌الخط «عثمان طه» نيز گفت: اين رسم‌الخط ويژگی التزام به رسم‌المصحف رعايت شده است، البته اين رسم را شخص عثمان طه ابداع نكرده، بلكه رسمی است كه در تمام كشورهای اسلامی رايج است و سابقه آن به همان منابع مرجع كتابت قرآن باز می‌گردد.
وی ادامه داد: حدود يك صد سال پيش، گروهی در مصر گردهم آمدند و با بررسی اين كتب مرجع، رسم متفقی دست يافتند؛ يكی از علمای آن‌ها قرآن را به اين شيوه كتابت كرد و بعد از آن چاپ شد كه به مصحف «اميری» معروف شد؛ امروز اكثر كاتبان قرآن از آن الگو تبعيت می‌كنند كه رسم‌الخط عثمان طه نيز از آن تبعيت كرده است؛ اولين كتاب قرآنی كه در مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی به چاپ و نشر رسيد، از همان رسم‌الخط بود كه در ادامه با تحقيقات و بررسی‌هايی كه صورت گرفت، تغييراتی در علائم اين رسم انجام پذيرفت.
سرپرست مركز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ايران همچنين در مورد فعاليت‌های آينده اين مركز توضيحاتی ارائه كرد و گفت: در سال‌های آينده با استفاده از ظرفيت «دارالكتابه» بنا داريم كه كتابت‌های هنری از قرآن توسط اساتيد فن ارائه دهيم و روی اين موضوع متمركز شده‌ايم و اميدواريم با كمك و همكاری كاتبان و دستگاه‌های ذی‌ربط به اين مهم برسيم؛ در خصوص شرح‌های مختصری كه در حاشيه قرآن درج می‌شود نيز شرح‌های ويژه‌ای برای اقشار مختلف، از جمله دانش‌آموزان و دانشجويان در نظر گرفته شده است.
وی همچنين در مورد نشر قرآن كريم جمهوری اسلامی به ساير كشورهای اسلامی خاطرنشان كرد: اين مركز بعد از تثبيت رسم‌الخط قرآن كريم جمهوری اسلامی وارد فاز آماده‌سازی قرآن به روايات ديگر می‌پردازد.
سرابی همچنين در مورد ترجمه قرآن كريم در مركز طبع و نشر قرآن كريم جمهوری اسلامی اظهار كرد: به دليل اينكه مراكزی به صورت تخصصی كار‌هايی در اين زمينه انجام دادند، سعی كرديم در اين حوزه ورود جدی نكنيم؛ اما قرآن جمهوری اسلامی با ترجمه انگليسی، پشتو و تركی توسط مراكزی از قبيل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ترجمه شده است كه اين مركز در امر آماده‌سازی و چاپ آن كمك‌هايی انجام داده است.
پربازدید ترین اخبار
اطلاع رسانی